هر راننده ای باید اطلاعاتی درباره وضعیت بخش های مختلف خودروی خود را داشته باشد. اصولا اطلاعات مورد نیاز راننده، توسط سنسور ها به ECU یا ماربراتور خودروها فرستاده می شود و راننده با توجه به آن، وضعیت خودرو را بررسی می کند. یکی از مهم ترین سنسورهایی که وظیفه اطلاع رسانی از وضعیت موتور خودرو را برعهده دارد سنسور اکسیژن است.
شاید برای شما این سوال پیش آمده که سنسور اکسیژن چیست؟ در اصل این سنسور یک قطعه کوچک در خودرو است که اکسیژن سوخت را مورد بررسی قرار می دهد و اطلاعات آن را به ECU می فرستد. معمولا نشانه های خرابی سنسور اکسیژن، افزایش سوخت، کاهش شتاب خودرو و… است. شما می توانید در صورت دیده شدن هر یک از این علائم در خودروی خود از امداد خودرو غرب تهران برای حل مشکل سنسور اکسیژن کمک بگیرید.
سنسور چیست؟
سنسور ها قطعاتی هستند که نسبت به محرک های فیزیکی واکنش نشان داده و اطلاعات آن را تبدیل به سیگنال های الکترونیکی می کنند و به سمت ECU می فرستند. در حقیقت سنسورها وسیله اندازه گیری متغیر های فیزیکی و شیمیایی در ماشین هستند. از جمله مهم ترین سنسور هایی که در خودرو وجود دارند سنسور های سرعت، اکسیژن، دور موتور، ضربه و… هستند.
وظیفه سنسور اکسیژن چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟
حسگر اکسیژن چیست؟ این سنسور جزو مهم ترین حسگر های خودرو به شمار می رود که در میان صنعتگران به سنسور لامبدا شناخته شده می شود. وظیفه سنسور اکسیژن، بررسی میزان اکسیژن موجود در سوخت و یا گاز است.
این حسگر در ورودی مسیر اگزوز خودرو قرار داشته و وظیفه بررسی میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی از موتور را عهده دار است. در واقع این سنسور میزان اکسیژن سوخته نشده ما بین گازهای خروجی در فرآیند احتراق را نشان داده و به ECU می فرستد.
بالا بودن مقدار اکسیژن سوخته نشده نشان می دهد که احتراق در خودروی ما به صورت ناقص اتفاق می افتد و درصد مخلوط سوخت و هوا به صورت نادرست است. بدین ترتیب در صورت وجود اکسیژن بیش از حد در گازهای خروجی از موتور، احتمالا با مشکلاتی مانند ، غلظت مخلوط بالا و مصرف سوخت بیش از حد مطلوب مواجه می شوید.
معمولا ECU گزارش های این سنسور را به صورت سیگنال های قابل خواندن (در رنج 1 تا 9 ولت) دریافت می کند و در صورت اینکه ECUوجود اکسیژن بیش از حد متعادل را تشخیص دهد، در سیستم سوخت رسانی با تغییر زمان پاشش انژکتورها، پیاده می کند.
بدین معنا که اگر سوخت غلیظ تر از حد استاندارد باشد، زمان پاشش در خودرو را کوتاه می کند و در صورت اینکه رقیق تر از حد نرمال باشد این زمان را افزایش می دهد. در حالت کلی وظایف سنسور اکسیژن به شرح زیر است:
- تاثیر در کاهش مصرف سوخت خودرو
- تاثیر در کاهش سطح آلایندگی خودرو
- تاثیر در بهبود احتراق و افزایش راندمان موتور
با پیشرفت روز افزون تکنولوژی اهمیت این سنسور بیش تر شده از این رو در موتور ها، خودروهای سری جدید از 2 سنسور اکسیژن استفاده می شود. معمولا اگر در خودرویی یک سنسور اکسیژن استفاده شود بدین معنا است که این سنسور قبل از کاتالیست نصب می شود ولی اگر در خودرویی دو سنسور نصب شود بدین معنا است که یک سنسور قبل از کاتالیست وجود دارد و سنسور دیگر بعد از کاتالیست قرار گرفته است.
دهانه این سنسورها به طور معمول در داخل اگزوز قرار می گیرد، تا میزان اکسیژن موجود در دود خروجی از اگزوز را اندازه بگیرد و گزارش آن را ECU ارسال کند. سپس ECU با توجه به اطلاعات دریافتی اقدام به تنظیم میزان سوخت تزریقی درون سیلندر می کند.
اگر میزان اکسیژن درون اگزوز کمتر از حد تعادل باشد نشان دهنده این بوده که میزان سوخت بیش از حد معمول است، همین رابطه به صورت برعکس برای بیش از حد بودن اکسیژن درون اگزوز اتفاق می افتد. بهتر است بدانید که در خودروهایی که موتور V شکل 6 یا 8 سیلندر هستند 4 سیستم اکسیژن به کار گرفته می شود.
2 سنسور اضافه در این سری از موتور ها بر روی بلوک سیلندر ها نصب می شوند و سپس ECUبا توجه به هر 4 سنسور اطلاعات بسیار دقیق تری را ارسال می کند و در نتیجه خودرو دارای سطح آلایندگی کمتری می شود.
علائم خرابی سنسور اکسیژن چیست؟
برخی از عمده علائمی که نشانه دهنده خرابی در سنسور اکسیژن هستند عبارتند از:
- روشن شدن چراغ چک: یک علت روشن شدن چراغ چک، خرابی سنسور اکسیژن خودرو است. چرا که چراغ چک در برخی از مواقع به هنگام ایراد در سنسور اکسیژن روشن می شود.
- افزایش مصرف سوخت: در صورت اینکه مصرف سوخت به یک باره در خودرو بسیار افزایش پیدا کرده، احتمالا ایرادی در سنسور اکسیژن به وجود آمده و نیاز دارد مورد بررسی قرار بگیرد.
- خارج شدن بوی نامطبوع از اگزوز: رنگ دودی که از اگزوز خارج می شود می تواند به ما در دانستن وضعیت سلامت خودرو و همچنین سلامت سنسور اکسیژن بسیار کمک کند. بدین شکل که اگر تغییری در دود اگزوز به همراه بوی نامبطوع سوخت به وجود آمد باید سنسور اکسیژن را مورد بررسی قرار بدهید.
- افزایش میزان آلایندگی: تقریبا می توان گفت که آلاینده ها اصلی ترین نقش را در آلودگی هوا دارند و این ذرات ریز می توانند آسیب هایی جبران ناپذیر به خوانواده و اطرافیان ما بزنند. معمولا میزان تولید آلاینده در خودرو توسط معاینه فنی کنترل می شود؛ ولی باید توجه داشت که خراب بودن سنسور اکسیژن می تواند منجر به افزایش میزان آلاینده شود.
- ریپ زدن خودرو: یک علت ریپ زدن ماشین خرابی سنسور اکسیژن است. در این صورت خودرو شتاب خود را از دست داده و نمی تواند از سر بالایی بالا برود(به اصطلاح ریپ می زند).
وجود هر کدام از این نشانه ها می تواند دلیلی بر خرابی سنسور اکسیژن خودرو باشند ولی توجه داشته باشید که برای بررسی و اطمینان از اینکه این سنسور به درستی کار می کند، بهترین راه حل مراجعه به یک تعمیر گاه معتبر و بررسی این قطعه توسط یک فرد خبره است.
زمان تعویض سنسور اکسیژن
زمان تعویض سنسور اکسیژن خودرو می تواند در هر خودرو متفاوت باشد برای اطلاع دقیق از این زمان می توانید به کاتالوگ خرید و یا دفترچه راهنمای خرید خودروی خود مراجعه کنید. به طور معمول زمان تعویض این قطعه هر 150 هزار کیلومتر یک بار است. البته توجه داشته باشید که با این حال، عواملی مانند کیفیت سوخت و نحوه رانندگی، می توانند بر طول عمر سنسور اکسیژن تأثیر بگذارند.
دلایل خراب شدن سنسور اکسیژن چیست؟
خراب شدن سنسور اکسیژن علائم بسیاری دارد که شایع ترین آن ها عبارت اند از:
- کیفیت پایین سوخت: از آنجایی که این سنسور با سوخت ارتباط مستقیمی دارد، پایین بودن کیفیت این مایع می تواند منجر به خراب شدن سنسور اکسیژن شود.
- وارد شدن ضربه: سنسور اکسیژن دارای هیچ گونه ضربه گیری نیست و به راحتی در حین تصادف ممکن است خراب شود.
- شمع ها: با توجه به اینکه احتراق خودرو ارتباط مستقیمی با شمع ها دارد خراب بودن شمع خودرو، می تواند منجر به ایراد در سنسور اکسیژن شود. چرا که خرابی شمع موجب احتراق ناقص در خودرو می گردد.
سخن آخر
سنسور اکسیژن چیست؟ این قطعه یک عضو مهم در سیستم کنترل موتور خودرو است. این حس گر، با اندازه گیری میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی از موتور به ECU خودرو کمک می کند تا نسبت هوا به سوخت را تنظیم کند. با این کار، اتومبیل با کمترین آلودگی شروع به فعالیت می کند.
در صورتی که سنسور اکسیژن خودرو شما خراب شود، ممکن است علائمی مانند افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور، افزایش آلایندگی و روشن شدن چراغ چک موتور را مشاهده کنید. در این صورت، می توانید به امداد خودرو تهران یا دیگر شهرها، تماس بگیرید تا مشکلتان را توسط یک مکانیک ماهر در محل رفع کنند.