لیور دنده چیست و چگونه بفهمیم خراب شده است؟ در واقع، لیور دنده نقش مهمی در تعویض دنده و عملکرد صحیح گیربکس دارد. این قطعه، ظاهری هلال مانند داشته و بر روی میل ماهک خودرو تعبیه می شود. با حرکت دسته دنده، ماهک دنده هم حرکت کرده و موجب به حرکت در آمدن کشویی دنده در جعبه دنده می گردد. بدین ترتیب دنده مورد نظر، انتخاب شده و خودرو به حرکت ادامه می دهد.
گیربکس یا جعبه دنده خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده که باعث رسیدن قدرت به موتور و در اختیار داشتن ماشین در دستان راننده می شود. یکی از مهمترین قطعه در جهبه دنده، لیور دنده است. نقش این قطعه در گیربکس چیست؟ این قطعه، مهره مهمی در تعویض دنده بوده و حرکت موتور را به چرخ ها منتقل می کند. اختلال در عملکرد لیور باعث بروز مسائل بسیاری از جمله لرزش دستی دنده، صدای غیر عادی، بد جا رفتن دنده ها، خراب شدن گیربکس و… می شود.
دلایل اصلی خرابی لیور دنده چیست؟
لیور دنده به دلایل مختلفی دچار اختلال و خرابی می شود. یکی از علل اصلی خرابی لیور دنده، قرار دادن مداوم دست روی دنده است که باعث گشاد شدن یا خوردگی قطعات پلاستیکی آن می شود. همچنین، در تصادفات جزئی، لیور دنده ممکن است از محل خود جدا شده و خراب شود. ساییدگی و فرسودگی طبیعی قطعات لیور دنده نیز باعث خرابی آن خواهد شد و زمان تعویض دنده را طولانی تر می کند.
اختلال در عملکرد این قطعه، موجب جا نرفتن مناسب دنده ها و خراب شدن گیربکس می شود. بنابراین، باید دقت کرد که در هنگام مشاهده هر کدام از این عوامل باید به تعمیرگاه مراجعه کنید تا قطعات گیربکس مورد بررسی قرار بگیرند.
علائم خرابی لیور دنده چیست و چگونه تعمیر می شود؟
در مطالب زیر لیور دنده بیشتر مورد بررسی قرار گرفته و چگونگی تعمیر کردن آن به صورت جامع گفته شده است:
بررسی لیور دنده در خودرو
برای بررسی لیور دنده، ابتدا نیاز است تا خودرو روی یک سطح صاف و محکم قرار داده شود و موتور خاموش باشد. در این مرحله، دسته دنده را به حالت خلاص تبدیل کنید و ترمز دستی را جهت حفظ ایمنی فعال نمایید.
سپس باید به قسمت زیری خودرو رفته و لیور دنده را بررسی کنید. ممکن است لازم باشد کاور گیربکس یا کاور لیور دنده را بردارید و موارد زیر را در نظر بگیرید:
بوش های لیور دنده را بررسی کنید.
بوش های لیور دنده قطعات مهمی هستند که بین ماهک دنده و میل ماهک گیربکس تعبیه شده اند. این بوش ها وظیفه ایجاد حرکت روان و بدون لرزش را دارند. چنانچه بوش های لیور دنده ساییده، شکستگه یا گم شوند، باعث شل شدن و لرزش لیور دنده می شوند و دنده به درستی جا نگیرد.
برای این که بتوانید بوش های لیور دنده را مورد بررسی قرار دهید، دسته دنده را به طرفین حرکت داده و مطمئن شوید که بوش ها در جای خود قرار دارند و هیچ شکستگی یا آسیبی در آن ها وجود ندارد. در صورت مشاهده هر گونه خرابی یا آسیب در بوش های لیور دنده، به متخصصین ما در امداد خودرو شرق تهران مراجعه کرده و بوش ها را تعویض کنید.
بررسی وضعیت میل ماهک دنده
میل ماهک دنده در واقع یک میله فلزی بوده که وظیفه اتصال ماهک دنده به گیربکس را دارد و حرکت دسته دنده را به کشویی تعویض دنده گیربکس، منتقل می کند. چنانچه میل ماهک دنده دچار خمیدگی، شکستگی یا ترک خوردگی باشد، باعث اختلال در عملکرد لیور شده و دنده به درستی در محل قرار نمی گیرد.
به منظور بررسی وضعیت میل ماهک دنده، نیاز است تا دسته دنده به حالت های مختلف تغییر داده شود و مطمئن شوید که میل ماهک دنده به صورت صاف و عاری از انحراف، حرکت صحیحی دارد. همچنین، بررسی کنید که هیچگونه ترک، شکستگی یا خوردگی در آن وجود نداشته باشد. دقت داشته باشید که آیا دنده به درستی در موقعیت های مختلف قرار می گیرد و مشکل از میل ماهک است یا خیر.
چک کردن وضعیت ماهک دنده و بوش های لیور
پس از بررسی میل ماهک دنده و بوش های لیور دنده به سراغ ماهک دنده بروید. ماهک دنده همانند یک اهرم هلالی طور است که بر روی میل ماهک تعبیه می شود و حرکت مستقیم دسته دنده را به حرکت دایره ای کشویی تعویض دنده در گیربکس در می آورد.
این بخش بسیار حیاتی است و درستی عملکرد لیور دنده را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر ماهک دنده دچار شکستگی، ترک خوردگی یا دفرمه شده باشد، موجب عدم عملکرد لیور دنده می شود و دنده جا نمی افتد.
به منظور بررسی وضعیت ماهک دنده، باید دسته دنده را به حالت های امتحان کنید و مطمئن شوید که ماهک دنده به صورت یکنواخت و بدون لرزش حرکت می کند. همچنین، هیچ گونه ترک، شکستگی یا خرابی دیگری در آن وجود ندارد. خرابی ماهک دنده در خودروهایی مانند پژو، ریو و دیگر خودروهایی که گیربکس مشابهی دارند یکسان است.
چرا که این خرابی به دلیل استفاده مشترک از قطعات یکسان در این خودرو ها می باشد. لذا، در صورت تشخیص هرگونه خرابی در ماهک دنده، توصیه می شود به یک مکانیک متخصص مراجعه کرده و لیور دنده را تعمیر یا تعویض کنید.
روش های پیشگیری از خرابی لیور دنده چیست؟
برای اینکه لیور دنده دستخوش تغییر در عملکرد و آسیب نشود، همواره باید نکات زیر را مد نظر قرار دهید.
- در هنگام راندگی درست خود را از روی دنده بردارید؛ زیرا به مرور زمان لیورها را خراب می کند.
- به صورت دوره ای کاور لیور دنده را مورد بررسی قرار دهید؛ تا اگر پارگی یا ترکی مشاهده کردید، پیش از بروز خرابی در قطعات آن را تعمیر کنید.
- در صورت پاره بودن کاور لیور دنده، گرد و خاک، آب و سایر آلودگی ها وارد آن شده و خراب می شود.
- به طور مرتب و دوره ای، قطعه لیور دنده را گریس کاری کنید تا به مرور زمان هرز نشود.
در اکثر خودرو های داخلی مانند ۲۰۶، خرابی لیور دنده به این علت اتفاق می افتد که دنده به خوبی جا نرفته و گاهن برای جا انداختن آن به زور متوسل می شوند. در چنین موقعیت هایی همواره باید با آرامش خاطر دنده های مورد نظر را امتحان کرده و پس از آن به سراغ دنده مورد نظر بروید.
چنانچه متوجه شدید که دنده ماشین در مقایسه با قبل کمی بد جا می رود، این احتمال وجود دارد که ایراد جزئی باشد. با این حال، همواره باید در موقعی که چنین ایراداتی بروز پیدا می کند به تعمیرکاران متخصص و کار بلد مراجعه کنید تا مانع از خرابی لیور دنده و دیگر قطعات موجود در گیربکس شود.
آموزش تعویض لیور دنده
به منظور تعویض لیور دنده خودرو باید مراحل زیر را با دقت انجام دهید تا خودرو عملکرد صحیحی داشته باشد.
- ابتدا خودرو را خاموش کردن و دنده آن را خلاص کنید.
- دسته دنده را باز کرده و پلاستیک زیرین آن را خارج نمایید.
- بعد از آن، نیاز است تا اتصال بین لیور دنده و گیربکس را جدا کنید. بدین منظور، به ابزارهای کاربردی همچون آچار و پیچ گوشتی نیاز دارید.
- در مرحله بعدی، قطعه های خراب لیور دنده را با قرار دادن قطعات جدید دور بیندازید. برای مثال، چنانچه بوش لیور دنده دچار ترک خوردگی ساییدگی یا شکستگی باشد، آن را عوض کنید.
- در پایان هم لیور دنده جدید را به گیربکس وصل کردن و دسته دنده را روی آن تعبیه نمایید.
با این وجود، پیشنهاد می شود این کار را خودتان انجام ندهید، چرا که کار چندان آسانی نیست.
سخن پایانی
در پاسخ به سوال لیور دنده چیست، باید گفت که این قطعه، مسئولیت تعویض دنده و انتقال حرکت از موتور به چرخ ها را بر عهده دارد. این قطعه از یک طرف به گیربکس و از طرف دیگر به دسته دنده متصل می شود.
اگر لیور دنده دچار اختلالی شود، لرزش زیاد دسته دنده، صداهای غیرمعمول، قرار نگرفتن دنده ها در جای خود و خرابی پلاستیکی دسته دنده را به همراه دارد. جهت مشاهده چنین علائمی، امداد خودرو تهران آماده خدمت رسانی و رفع مشکلات مربوط به خودرو شما است و در کوتاه ترین زمان ممکن خودرو شما را در محل تعمیر می کند.
