یاتاقان به عنوان یکی از قطعات مهم در سیستم پیشران خودرو محسوب می شود که اگر آسیب ببیند، هزینه های بسیاری را برای دارنده خودرو می تراشد. به همین دلیل اینکه بدانید یاتاقان زدن ماشین چیست، اهمیت بالایی دارد. یاتاق زدن به معنای خراب شدن این قطعه در ماشین است. این موضوع ممکن است به علت خرابی پمپ بنزین، پمپ روغن، سیستم خنک کننده و… باشد. با پیدا کردن علت اصلی و برطرف کردن آن می توانید به راحتی این مشکل را رفع کنید.
یاتاقان زدن ماشین چیست؟
در موتور خودرو، یاتاقان زدن به معنای آسیب دیدن قطعه یاتاقان و بابیت آن است که باعث افزایش اصطکاک و ایجاد گرمای بیش از حد در قسمت اتصال میل لنگ به شاتون می شود. یاتاقان یک قطعه مکانیکی است که برای کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک مانند میل لنگ و شاتون در موتور مورد استفاده قرار می گیرد. این قطعه از دو صفحه نیم دایره ای تشکیل شده است که بابیت به عنوان ماده نرم روی آنها قرار گرفته است. بابیت یکی از انواع آلیاژ نرم است که به دلیل خاصیت لغزشی و لرزش کم، امکان حرکت روان قطعات را فراهم می نماید.
در شرایطی مانند کمبود سطح روغن روان کننده، اعمال گرمای بیش از حد، ضربه خوردن، خوردگی و مستهلک شدن بابیت، میزان اصطکاک افزایش می یابد و موجب ذوب شدن و چسبیدن قطعات به هم می شود. این پدیده به عنوان یاتاق زدن شناخته می شود که می تواند سبب آسیب جدی به موتور شود.
در این شرایط، قطعات ذوب شده بابیت به میل لنگ یا شاتون می چسبند و ممکن است کل موتور دچار آسیب جدی و خرابی شود. لذا، نگهداری مناسب و به موقع این قطعات و تأمین روان کننده مناسب بسیار مهم است تا از بروز این مشکل جلوگیری شود.
علت یاتاق زدن ماشین
آشنایی داشتن در مورد این که علت یاتاقان زدن ماشین چیست، موجب می گردد تا در مورد روش های جلوگیری از این اتفاق آگاهی داشته و جلوی آن را بگیریم. جدای این موضوع، باید در مورد علت خرابی پمپ بنزین هم آشنایی داشته باشید، چون باعث می شود سوخت کافی به خودرو نرسد و گاها اصلا موتور روشن نشود. اصلی ترین دلایل این خرابی عبارتند از:
خرید و استفاده از روغن موتور بی کیفیت و نامرغوب
استفاده از روغن موتور بی کیفیت می تواند آسیب های جدی به موتور خودرو وارد کند. انواع مختلف روغن های موتور در بازار وجود دارند که برندهای ایرانی و خارجی را شامل می شوند. اما نکته مهم این است که همه این محصولات از کیفیت یکسانی برخوردار نیستند.
استفاده از روغن های موتوری نامرغوب می تواند مشکلات متعددی را برای موتور خودرو به وجود آورد. یکی از این مشکلات، ته نشین شدن ناخالصی های موجود در روغن به شمار می رود. این امر باعث خوردگی و فرسایش زودرس قطعات موتور، می شود. در نتیجه، دوام و عمر مفید این قطعات به شدت کاهش پیدا می کند و احتمال خرابی زودرس آنها افزایش می یابد.
دیر اقدام کردن برای تعویض روغن موتور و فیلتر روغن
عدم تعویض به موقع روغن موتور و فیلتر روغن می تواند آسیب های جدی به موتور خودرو وارد کند. متخصصان توصیه می کنند که هر 5 تا 6 هزار کیلومتر یکبار، این اقدام را انجام دهید. روغن موتور در طول زمان و با استفاده مداوم، خاصیت روان کاری خود را از دست می دهد. این امر باعث می شود که روغن دیگر نتواند به درستی وظیفه خود را در روان سازی قطعات مختلف موتور، از جمله یاتاقان ها، انجام دهد. در نتیجه، اصطکاک بین قطعات افزایش پیدا می کند که زمینه ساز آسیب دیدن زود هنگام خودرو می شود.
خراب شدن پمپ روغن
در صورت خرابی پمپ روغن، موضوع ارتباطی به کیفیت روغن موتور ندارد، بلکه مشکل از نرسیدن روغن کافی به یاتاقان ها نشأت می گیرد. پمپ روغن موتور وظیفه انتقال روغن با فشار مشخص به قطعات مختلف موتور را بر عهده دارد. در صورت خرابی این پمپ، امکان نرسیدن روغن کافی به یاتاقان ها وجود خواهد داشت. این امر می تواند به افزایش اصطکاک و در نتیجه آسیب دیدن زود هنگام این قطعه منجر شود.
خراب شدن سیستم خنک کننده موتور
سیستم خنک کننده موتور نقش بسیار مهمی در جلوگیری از افزایش بیش از حد دمای موتور ایفا می کند. این موضوع به طور مستقیم بر سلامت یاتاقان های موتور تأثیرگذار است. به طور طبیعی، موتور در طول فعالیت، گرم می شود. اگر این افزایش دما کنترل نشود، می تواند به آسیب دیدن بدنه این قطعات و حتی ذوب شدن آنها منجر گردد. در این شرایط، نقص در سیستم خنک کننده، مانند آسیب دیدن رادیاتور یا سایر اجزای این سیستم، نقش مهمی در بروز این مسئله ایفا می کند.
رانندگی کردن با دور موتور بالا
رانندگی با دور موتور بالا یکی از رفتار های نادرست در رانندگی است که معمولاً در بین رانندگان کم تجربه بیشتر مشاهده میشود. این عادت نه تنها مصرف سوخت را افزایش می دهد، بلکه به خرابی زودرس قطعات موتور نیز منجر می شود. هنگامی که دور موتور به طور مداوم در سطوح بالا نگه داشته شود، قطعات داخلی موتور، تحت فشار زیادی قرار می گیرند. این وضعیت باعث افزایش بیش از حد دمای موتور خواهد شد. در چنین شرایطی، احتمال آسیب دیدن اجزای مختلف موتور، مانند یاتاقان ها، به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
جا انداخته شدن اشتباهی یاتاقان
اشتباه در جاگذاری یاتاقان موتور خودرو یکی دیگر از عوامل آسیب دیدن زودرس این قطعه مهم است. هر چند این مشکل چندان شایع نیست، اما در برخی موارد منجر به آسیب جدی به یاتاقان و حتی خرابی کلی موتور می شود.
زمانی که یاتاقان به درستی در جای خود قرار نگیرد، فشار و نیروهای وارده به آن به مراتب بیشتر از حالت عادی خواهد بود. این امر باعث می شود که این قطعه در مدت زمان کوتاهی دچار فرسایش و آسیب شود. در نتیجه، احتمال گیر کردن یا شکستن آن افزایش می یابد که باعث وارد شدن خسارات زیادی به موتور می شود. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، بسیار مهم است که تعمیر و سرویس موتور خودرو تنها به دست تعمیرکاران مجرب و حرفه ای انجام شود.
پایان یافتن راندمان کاری یاتاقان
یاتاقان های موتور خودرو نیز مانند سایر اجزای آن دارای عمر مفید محدودی هستند. پس از گذشت این دوره، احتمال آسیب دیدن و فرسودگی این قطعات افزایش می یابد. به منظور پیشگیری از خرابی زودرس آن، توصیه می شود هر 100 هزار کیلومتر نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
کلام پایانی
اینکه بدانید یاتاقان زدن ماشین چیست، می تواند از خسارت زیادی جلوگیری نماید. یاتاقان یکی از قطعات مهم در موتور خودرو است که در صورت خراب شدن آن، ماشین یاتاق می زند. دلایلی مانند خراب شدن روغن موتور و فیلتر آن، خراب شدن پمپ روغن، وجود مشکل در سیستم خنک کننده و … می توانند باعث ایجاد مشکل در این قطعه شوند. همچین رانندگی با دور موتور بالا، جا انداختن شدن اشتباهی یاتاقان و پایان یافتن راندمان کاری آن از دیگر عوامل مشکل زا هستند. در صورت خراب شدن یاتاقان و رفع آن به سراغ افراد متخصص و حرفه ای بروید. امداد خودرو تهران می تواند به شما در این زمینه کمک نماید.